Sáng nay khi ngồi thiền quán sát bốn lảnh vực: Khi chánh niệm tròn đầy, đứng trong vị trí thường hằng không thay đổi để quán-sát. Khi quán sát cái thân thì thấy có sự đồng nhất về hai điểm trong cái thân của mọi chúng sinh. Thầy Ajahn Chah nhấn mạnh một điểm là chúng sinh, con người, thú vật, cây cỏ và các dây leo giống nhau. Để là một chúng sinh, bốn yếu tố: đất nước gió lửa không nằm rời nhau ra mà phải kết thành một cấu trúc gọi là cái thân: cái kết hợp đó luôn luôn biến động, thay dổi không ngừng nghỉ. Điều nầy được quán sát khi hành thiền Vipassana quán sát. Sự biến động đó xảy ra rỏ ràng nhất khi quán sát không khí vào ra nơi khoé muĩ ở cái thân chúng sinh người, và các động vật. Sự di chuyển vào ra của không khí là yếu tố quan trọng nhất để có một chúng sinh: con người, con chim con voi và các cây lớn nhỏ. Đó là một yếu tố thuộc thân: thân người, thân thú thân cây. Nơi thân cây thì thấy yếu tố nầy không cần tác-ý rỏ nhất. Có thể hình dung rỏ hơn nơi kiến, sâu bọ. Chúng có thở đấy.

Con người, cấu trúc có thêm phần não bộ. Não bộ tạo tác-ý. Để giúp cho chúng sinh người có thể sống còn trong vài điều kiện khó khăn. Cái thân với cấu trúc não bộ, có thêm một khả năng tác động vào hơi thở. Nhưng chỉ thêm thôi, không thể là vai trò thường trực để điều hoà hơi thở được. Do đó nếu liên tục quán sát tác ý sẽ là không thích hợp. Khi chánh niệm (không phải là niệm) tròn đầy, thực hành quán thân: sẽ quán-sát được tính tự động của hơi thở từ đó sẽ nhận ra sự bất tịnh, thay đổi liên tục của cái thân. Khi chuyển qua quán-sát tâm, trên nền tảng chánh niệm còn chế ngự tâm, sẽ nhận ra sự tự động của hơi thở làm rỏ cảm nhận vô ngả của cái thân. (cái gì có tác-ý vào là mang theo cái cảm nhận ta tôi)

Đây là chỉ nói về những cái thấy cái hiểu qua quán-sát trong khi hành thiền Vipassana. Chưa viện dẫn đến những hiểu biết khoa học, y khoa

Feb.20-2018