Ngày xưa và ngay cả ngày nay tại các vùng xa xôi các nước châu Á, các vị tỳ-kheo thường dành thời-gian buổi sáng để đi khất-thực. Phương-tiện và hoàn-cảnh địa dư tại các nơi ấy, cùng các giới-luật đã buộc các vị chỉ còn một cách là đi bộ, mang theo bình bát để khất-thực. Để duy-trì chánh-niệm: thiền-hành ra đời với các lời chỉ-dẫn rỏ ràng và được thực-hành sâu rộng ngay trong các thiền-viện bây giờ và ngay tại các thiền-viện Âu-Mỹ. Ngay các hành-giả đang sống tại phương tây, có người vẫn tìm một khoảng trống thích-nghi để đi “thiền-hành” trong lúc mỗi ngày các hành-giả nầy có khi phải phí-phạm một hai ba giờ ngồi và lái xe không hề thực-hành thiền trong khi lái.

 

Thiền lái xe sẽ giúp tăng thêm thời-gian hành thiền cho hành-giả và nhất là mang lại sự an-toàn trong khi lái xe, ích-lợi cho bản-thân và cho mọi người cùng đang xử-dụng công-lộ, cho gia-đình và cho mọi người cùng ở trong xe.

Vì sự an-toàn khi lái xe, chỉ có hành-giả thực-hành thiền TNX lấy quán-tâm làm chủ-đạo mới nên thực-hành thiền lại xe.

Thực-hành công-việc lái xe bao-gồm sự kết-nối một số các thao-tác sẽ được lặp đi lặp lại trong mỗi lần lái xe. Do đó, sự quán-sát các tác-ý sẽ được ít nhiều dự-đoán trước và sẽ dễ-dàng quán-sát hơn như khi quán-sát các tình-huống cố-định. Hơn nữa, khi lái xe, khả-năng gặp các tình-huống đưa đến các phản-ứng tâm tức-tối, sân-hận hay lo-âu sợ-hải thường xảy ra hơn, do đó sẽ có nhiều cơ-duyên để tập quán-sát các phản-ứng tâm.

Về kỹ-thuật thì không có gì mới đối với một hànhgiả đã và đang thực-hành thiền TNX lấy tâm làm đối-tượng cho sự quán-sát.

 

Giử sự biết liên-tục từ lúc tay nắm chìa khóa mở cửa xe, ngồi vào ghế, sau khi ngồi yên vào ghế quán-sát các cơ-duyên hội-tụ đủ cho trí nhớ gài dây an-toàn sinh-khởi đưa đến tác-ý gài dây an-toàn và theo dỏi liên hệ thân tâm từ tác-ý gài dây đến thao-tác gài dây. Tiếp-tục quán-sát các trí-nhớ tiếp theo, thao-tác nầy sau thao-tác khác theo một thứ-tự gần như đã định sẵn: nổ máy xe, thay đổi vị-trí cần số, lùi xe hay lái xe tới. Mọi cử-động đều được “biết”, không có thao-tác nào được làm như cái robot, (rất dễ xảy ra sự thực-hành các thao-tác như cái robot vì các thao-tác nầy đã được điều-kiện hoá trong tâm). Nếu có phút giây nào thực-hành thao-tác như cái robot, khi tỉnh-thức lại, tập quán-sát các phút giây đó sẽ học được cái gì đó không diễn tả được bằng ngôn-từ.

Khi xe đã chạy trên đường, giữ sự “biết” trong từng thao-tác nhỏ của tay, chân để xe đi theo đương lane đã chọn, nhất là các thao-tác tay khi đường lane hơi cong cong. Quán-sát các thao-tác khi sang lane, ghi nhận phản-ứng tâm khi sang lên: có chút lo âu nào không nhất là khi traffic đông.

Tinh-tấn quán-sát các phản-ứng tâm khi bị bóp còi. Nhất là các phản-ứng tức-giận, sợ hải, cảm thấy mình vừa gặp may thoát sự hiểm-nguy trong gang-tấc, khi có xe vượt qua hay tạo cho hành-giả hoàn-cảnh nguy-hiểm. Hành-giả có ngăn chận được sự tức-giận, sợ hải, khi bị đặt vào sự hiểm nguy do một tài-xế khác lái cẩu-thả gây ra. Quán-sát sự tự-nhiên sinh-khởi của các phản-ứng tức-giận, sợ-hải, ghi-nhận cái nhân của sự sinh-khởi các phản-ứng đó (quán pháp). Sự quán-sát như vậy sẽ cung-cấp các data cho sự hình-thành trí khôn “vô ngả” sau nầy, và giúp cải-thiện sự “hiểu” (understanding) cuả cái lý nhân-quả.

 

Tóm-tắc các đề-mục chú-ý để quán-sát khi lái xe:

1.- Quán-sát sự liên-hệ thân tâm: gài dây an-toàn, mở khoá xe, điều-khiển tay lái, đạp thắng vv..

2.-Quán-sát các phản-ứng tâm: tức-giận, sợ hải, lo-âu theo các tình-huống trên đường khi lái xe.

3.-Quán-sát các cơ-duyên nhân-quả: mắt ghi nhận đèn đỏ đưa đến tác-ý đạp thắng đứng lại. Mắt ghi nhận đèn xanh sáng lên đưa đến tác-ý chân rời bàn thắng chuyển qua đạp gase (?????) vv...Quán-sát các cơ duyên làm phát-sinh sự tức-giận, sự sợ hải vvv...

 

Hành-giả thiền TNX lấy tâm làm đối-tượng quán-sát sẽ tự mình biết những gì cần phải quán-sát, phải thực-hành khi lái xe. Sự kiểm-soát cái xe, tốc-độ, và các hoàn-cảnh trên đường tốt hơn nhiều khi vừa lái xe, vừa đàm-đạo qua cell phone, hay vừa nghe nhạc ầm-ỉ.

Thực-hành thiền lái xe, hành-giả tự-nhiên đã tăng số giờ hành-thiền trong một ngày thêm một vài giờ không khó-khăn lắm.

Thiền không ở đâu xa ! Thiền ở ngay trong từng thao-tác hằng ngày ! Không quán-sát những gì đang đến trước mắt mà đem tâm tìm kiếm những điều cao-siêu trong sách vở thì chỉ là tập làm tăng một biểu-hiện tinh-vi của tâm tham, một trong ba nguyên-nhân tạo nên phiền-nảo của chúng-sinh.

 

June 21-2015

 

 

Vietnamese version                                        Home